کاری که کووید-19 با استارتاپ های چینی کرد - کتاب یار مهربان

به گزارش کتاب یار مهربان، یکی از پیامدهای قابل توجه کرونا در کشور چین، کاهش تولیدات صنعتی این کشور بوده است، به طوری که در ماه های ژانویه و فوریه امسال، میزان تولیدات صنعتی چین، 13.5 درصد کاهش یافته است.

کاهش نرخ سرمایه گذاری خطرپذیر؛ عظیم ترین تهدید

اگر فرایند سرمایه گذاری خطرپذیر مانند آن چیزی که در چین افت نموده است، تنها به مدت 2ماه در سطح دنیا اتفاق بیفتد، تقریبا معادل 28 میلیارد دلار در سال 2020 در فرایند سرمایه گذاری استارتاپ ها از دست می رود. ضمن اینکه کاهش فرایند سرمایه گذاری مرحله A وی سی ها، بخش عظیمی از این کسب وکارهای نوپا را با چالش های جدی روبه رو نموده و حتی شاید در مواردی منجر به شکست آنها نیز بگردد. اما نکته ای که وجود دارد این است که بازماندگان این بحران، به عنوان برندگان عظیم سرانجام این دوره ظاهر خواهند شد. در ادامه گزارش هفته نامه شنبه را درباره تأثیر کرونا بر فرایند سرمایه گذاری روی اکوسیستم استارتاپی چین بخوانید.

دنیا در برابر بحران کرونا

دنیای ما به طرز چشمگیری متزلزل است و هر روز شاهد تغییرات قابل توجهی در آن هستیم، طی ماه های اخیر نیز ویروس کرونا این موضوع را به خوبی به اثبات رسانده است. در این میان، جامعه استارتاپی دنیا به شدت دستخوش این تغییرات شده و بسیاری از استارتاپ ها در سراسر دنیا با چالش های عمده ای روبرو شده اند و خصوصا در فرایند جذب سرمایه به مشکل برخورد نموده اند. ممکن است در بین ما افرادی باشند که بحران سقوط سال 1987 را به یاد بیاورند، یا علاوه بر بحران مالی سال 2007، ترکیدن حباب دات کام را در سال 2000 به خاطر داشته باشند. در آن دوران، نه تنها تأثیرات اجتماعی وحشتناکی رخ داد، بلکه بحران مالی نیز گریبانگیر جامعه شد و تبعات ناخوشایند خود را بر جای گذاشت. در دوران کنونی نیز شیوع ویروس کرونا، علاوه بر اینکه به شیوع یک بیماری و مسائل اجتماعی ناشی از آن دامن زده است، اقتصاد جوامع را تحت تأثیر قرار داده و در این میان، خصوصا اکوسیستم استارتاپی دنیا، به عنوان یک اکوسیستم نوپا، تأثیرات منفی زیادی را از این پیامد دریافت نموده است.

از سوی دیگر، تجربه ای که استارتاپ های تازه تأسیس شده می توانند از فرایندی که نمونه های چینی طی نموده اند، اتخاذ نمایند، بسیار باارزش است. همانطور که گفته شد دنیای ما دنیای متزلزلی است که در هر لحظه آن موج های جدید مالی شکل می گیرند و بر این اساس، حفظ و انتشار تجربیات مجموعه هایی که چنین بحران هایی را از سر گذرانده اند، برای دیگران مفید خواهد بود. بر این اساس، تجربه اکوسیستم استارتاپی چین در مقابل بحران کرونا، می تواند برای جامعه استارتاپی دنیا، نه تنها در حال حاضر، بلکه در آینده نیز مفید باشد. بر همین اساس، در ادامه با آنالیز استارتاپ های چینی، فرایند تأثیرگذاری ویروس کرونا را روی یکی از اکوسیستم های شاخص استارتاپی دنیا آنالیز می کنیم.

کاهش 13.5 درصدی تولیدات صنعتی چین

یکی از پیامدهای قابل توجه کرونا در کشور چین، کاهش تولیدات صنعتی این کشور بوده است، به طوری که در ماه های ژانویه و فوریه امسال، میزان تولیدات صنعتی چین، 13.5 درصد کاهش یافته و خرده فروشی نیز نسبت به سال گذشته 20.5 درصد کاهش داشته است. در نظر داشته باشید که عموما سرمایه گذاران خطرپذیر، سرمایه خود را برای صنایع و کسب وکارهایی هزینه می نمایند که پتانسیل متوسط و بلند مدت رشد و توسعه داشته باشند، به همین دلیل نیز یکی از روینمودهای مهمی که در فرایند استارتاپ های چینی با چالش های عمده روبرو شده، مسئله جذب سرمایه است.

کاهش 57 درصدی معاملات وی سی در چین

اکوسیستم استارتاپی دنیا در بسیاری از مواقع به یاری سرمایه گذارها و وی سی ها رشد و توسعه پیدا می نماید، اما در شرایط کنونی که بحران مالی دنیا را احاطه نموده است، طبیعی است که سرمایه گذاران و صندوق های خطرپذیر با احتیاط بیشتری به سمت سرمایه گذاری روی کسب وکارها روی بیاورند. بنابراین یکی از مهم ترین بخش های اکوسیستم استارتاپی چین که از تأثیرات کرونا در امان نبود، مسئله جذب سرمایه است و این مسئله زمانی برجسته تر می گردد که آن را با سایر نقاط دنیا مقایسه کنیم و متوجه یک کاهش 57 درصدی بشویم. در نمودار زیر می توانید میزان سرمایه گذاری روی استارتاپ های چینی را در فاصله دسامبر 2019 تا فوریه 2020 در مقایسه با سایر نقاط دنیا مشاهده کنید.

نقش چین در اکوسیستم استارتاپی آسیا

نکته مهم تری که در ارتباط با اکوسیستم استارتاپی چین وجود دارد، تأثیر آن بر سایر نقاط آسیاست. اگر اهمیت سرمایه گذاری چین را در اکوسیستم آسیا در نظر بگیریم، متوجه می شویم که سایر کشورهای آسیایی نیز از کاهش فرایند سرمایه گذاری خطرپذیر در چین در امان نبوده و تأثیرات منفی آن را دریافت خواهند کرد.

چین و به دنبال آن آسیا، بیشترین کاهش را در میزان سرمایه گذاری روی اکوسیستم استارتاپی داشتند. اگر به نمودار این بخش توجه کنید، متوجه خواهید شد که کمترین کاهش در فرایند سرمایه گذاری های خطرپذیر در اروپا دیده می گردد، به دنبال آن آمریکا قرار داشته و در نهایت آسیا در رتبه آخر واقع شده است؛ یعنی بیشترین کاهش را داشته است. در میان کشورهای آسیایی نیز چین بیشترین کاهش را در فرایند سرمایه گذاری نشان می دهد. در واقع سرمایه گذاری در اکوسیستم استارتاپی چین و آسیا، از زمان شیوع کووید-19 به طور گسترده و چشمگیری کاهش داشته است. این رویکرد را نیز می توانید در نمودار زیر مشاهده کنید.

آنالیز تأثیر شیوع ویروس کرونا در کشور چین این نکته را ثابت می نماید که حتی اگر قطره ای از آنچه در چین رخ داد، در سطح دنیا رخ دهد، تقریبا معادل 28 میلیارد دلار در حوزه سرمایه گذاری روی استارتاپ ها در سال 2020 از دست می رود. بر این اساس، استارتاپ ها قادر به جذب سرمایه در دورهای جدید نیز نخواهند بود و اکوسیستم استارتاپی دنیا صدمات جدی خواهد دید. البته معین اینکه کدام یک از کسب وکارهای فعال در اکوسیستم استارتاپی دنیا در این دوران از بین خواهند رفت، کار بسیار دشواری است، اما قدر مسلم این است که استارتاپ های زیادی آسیب خواهند دید، زیرا عموما استارتاپ ها در دوره های 3 تا 6 ماهه یا 12 تا 18 ماهه احتیاج به جمع آوری بودجه دارند و در این میان، وقفه ای که در فرایند معاملات وی سی اتفاق افتاده است، نمی تواند جوابگوی این احتیاج باشد. ضمن اینکه عوامل دیگری مانند کاهش قدرت خرید مشتریان یا کم شدن تأمین نمایندگان و … نیز در تضعیف اکوسیستم های استارتاپی دنیا تأثیرگذار خواهد بود.

اکوسیستم استارتاپی باید چه کند؟

با این سناریوی ترسناکی که از اکوسیستم استارتاپی چین، آسیا و به دنبال آن دنیا ارائه دادیم، ممکن است این ترس در ما ایجاد گردد که کار کردن در چنین شرایطی راه به جایی نخواهد برد و همه محکوم به شکست هستیم؛ در اینجا باید توجه داشته باشیم که این مورد، اولین بحران مالی دنیا نبوده و طبعا آخرین آنها نیز نخواهد بود. چیزی که در اینجا اهمیت دارد، در کنار هم قرار دریافت و خصوصا توجه دولت ها و رهبران دنیا به اکوسیستم استارتاپی است.

این واقعیت را بپذیریم که در دنیای امروز، استارتاپ ها به موتور شماره یک اشتغال زایی در اقتصادهای مدرن تبدیل شده اند و بنابراین حمایت از این اکوسیستم می تواند در رشد و توسعه اقتصاد کشورها تأثیر زیادی داشته باشد.از سوی دیگر با اینکه ممکن است میزان نرخ شکست استارتاپ ها در شرایط بحرانی کنونی افزایش پیدا کند، اما این نکته را نیز باید در نظر بگیریم که چنین بحرانی می تواند یک چشم انداز رقابتی را در اکوسیستم به وجود آورده و فرصتی را برای افراد باهوش و برجسته دنیا به وجود بیاورد تا بتوانند در مقابل این طوفان زنده بمانند. طبیعتا استارتاپ هایی که از پس این بحران بر آمده و زنده بیرون می آیند، برندگان قطعی اکوسیستم استارتاپی دنیا محسوب می شوند.