رئالیسم، مکتب غالب در شعرنو فارسی است - کتاب یار مهربان

به گزارش کتاب یار مهربان، احمد خیالی خطیبی در گفت وگو با خبرنگاران با بیان اینکه ویژگی اصلی مکتب رئالیسم، توصیف انسان به صورت موجود اجتماعی است، عنوان نمود: شاعران واقع گرا صفات نیک و بد را ذاتی نمی دانند بلکه آنها را محصول جامعه می شمارند.

این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه مکتب رئالیسم در اواسط قرن نوزدهم در فرانسه شکل گرفت، اضافه نمود: پیروان این مکتب به تصویرکشیدن صادقانه زندگی اعتقاد داشتند. اصول این مکتب شامل تحلیل اجتماعی، مطالعه و تجسم زندگی انسان در جامعه و روابط میان فرد و جامعه است.

وی با بیان اینکه شعر معاصر فارسی دارای ویژگی حقیقت نمایی است، شرح داد: به عنوان نمونه شعر دریچه ها اخوان ثالث با روایتی ساده و واقع گرایانه نمایان کننده اندیشه اخوان و احساس امید و ناامیدی وی است. ما چون دو دریچه روبه روی هم/ مطلع زهر بگومگوی هم/ هر روز سلام و پرسش و خنده/ هر روز قرار روز آینده/ عمر آینه بهشت اما آه/ بیش از شب و روز تیر و دی کوتاه/ اکنون دل من شکسته و خسته ست/ زیرا یکی از دریچه ها بسته ست/ نه مهر فسون، نه ماه جادو کرد/ نفرین به سفر که هرچه کرد او کرد عمر کوتاه و زیباست و تشبیه به آینه بهشت شده؛ دریچه ای که استعاره از معشوق است و حالا بسته شده است. اخوان بار این دوری را به دوش سفر می اندازد و معشوق را از بی وفایی تبرئه می نماید. در شعر دریچه ها شاعر رابطه و مناسبات عاشقانه مطلوب و کامل و آرمانی را به وصف می نشیند و دستیابی به آن را آینه مینو می داند.

خیالی خطیبی به شعر از مرگ، من سخن گفتم احمد شاملو نیز اشاره نمود و اضافه نمود: چندان که هیاهوی سبز بهاری دیگر/ از فراسوی هفته ها به گوش آمد/ با برف کهنه/ که می رفت/ از مرگ/ من سخن گفتم خواسته یا ناخواسته در خلقت، زندگی و مرگ انسان کاوش می نماید و از این امور برای خود دستمایه و موضوع شعری فراهم می نماید. شاملو به زندگی و مرگ توجه خاص و متفکرانه و در عین حال دردمندانه ای دارد که در نوع خود فرق دارد. تصاویری که در اشعار شاملو می بینیم همه به جزئیات زندگی مردم پرداخته است.

وی در انتها گفت: اغلب شاعران معاصر فارسی واقع گرا هستند؛ در عین حال بازتاب شرایط واقعی زندگی در آثارشان از منظر محتوا و زبان بسیار فرق دارد.