معماری ، هنر نو در پنج شهر کمتر شناخته شده - کتاب یار مهربان

به گزارش کتاب یار مهربان، معماری ، هنر نو در پنج شهر کمتر شناخته شده

در این مقاله از وب سایت مجله گردشگری خبرنگاران درباره معماری ، هنر نو در پنج شهر کمتر شناخته شده ، سخن خواهیم گفت.

معماری، هنر و فن طراحی و ساختن بناها، فضاهای شهری و دیگر فضاهای درونی و بیرونی برای پاسخ هماهنگ به نیازهای کارکردی و زیباشناسانه است.

باید معماری را از مهندسی سازه و ساخت و ساز متمایز ساخت. گرچه عمده بناها (نظیر خانه هاو مکان های عمومی) کاملاً در حیطهٔ دانش معماری است، بعضی سازه ها و بناهای دیگر (مثلیادمان ها، پل ها، کارخانه ها و غیرو) وجود دارند که در مرزی بین معماری و مهندسی یا معماری وهنر قرار می گیرند.

هنر نو (Art Nouveau) را در آثار لیتوگرافی آلفونس موخا (Alphonse Mucha)، نقش مایه های گل دار اثر چارلز رنه مکینتاش (Charles Renne Mackintosh)، تا کاشی کاری های آنتونی گائودی (Antoní Gaudí) در بارسلون خواهید دید. این سبک خود را در فرهنگ اروپایی به خوبی جا انداخته است. پیدا کردن نمونه های این سبک از هنر و معماری در سفر به اروپا مشکل نخواهد بود؛ کافی است از پاریس، بروکسل، گلاسگو، بارسلون یا بوداپست تماشا کنید. اما چند شهر کمتر شناخته شده در جهان وجود دارد که برای عاشقان هنر نو ارزش تماشا را خواهد داشت.

1. دارمشتات، آلمان

کسانی که با تاریخچه هنر نو آشنایی داشته باشند شاید این انتخاب را در فهرست شهرهای کمتر شناخته شده صحیح ندانند، چرا که دارمشتات (Darmstadt) قلب جنبش هنر نوی آلمان بود که با نام یوگنداستیل (Jugendstil) شناخته می گردد. در اوایل قرن بیستم، این شهر در استان هسن (Hessen) به خاطر هنرمندان خود مشهور شد. دارمشتات مرکز اصلی جدایی معماران این سبک از معماران تاریخ گرا بود. امروزه ساختمان های به جا مانده از آن دوران، خلاقیت و استایل منحصر به فرد دارمشتات در جنبش آرنوو را منعکس می نمایند. نمونه این سبک را در برج پنج انگشت عروسی (The Five-Fingered Wedding Tower) اثر یوزف ماریا البریش خواهید دید. در محله های اطراف، تأثیر این سبک در خانه های مسکونی هم مشهود است. در همان راستا، سالن نمایشگاه و کلیسای روسی ساخته نیکولای بنوئیس (Nikolai Benois) به طور ناهمگونی قرار گرفته اند. نمایشگاه های بزرگی در سال های 1901، 1904، و 1914 در این شهر بر پا شدند؛ اما در آستانه جنگ جهانی اول این مجمع منحل شد و تنها یک مجموعه کمیاب از ساختمان های نوگرا از آن باقی ماند.

2. تفلیس، گرجستان

از نظر تاریخی اطلاعات چندانی درباره ریشه این سبک در تفلیس وجود ندارد. بعضی مورخان آن را مرتبط با تأثیر روس ها در شروع قرن بیستم می دانند یا ممکن است از اروپا به وسیله دریای سیاه و شهرهای بندری مانند باتومی، پوتی و سوخومی به گرجستان وارد شده باشد. شاید هم سبکی بوده که در خاک این کشور متولد شده است. برای تماشا میراث هنر نو در این شهر، دو حوزه وجود دارد؛ اول ویلاها و بلوک های آپارتمانی فرسوده هستند که در همسایگی متاتسمیندا (Mtatsminda) و سالن تئاتر مرجانیشویلی (Marjanishvili) قرار گرفته اند که خود نمونه فوق العاده ای از این سبک اند و دسته دوم شامل بانک ها، عمارت ها، سینماها و سالن های تئاتر، مانند سینما آپولو یا گنبد شیشه ای رنگارنگ می شوند.

3. ملیله، برون بوم اسپانیا در آفریقا

شاید انتظار تماشا شهری در شمال آفریقا با معماری باور نکردنی در سبک هنر نو را نداشته باشید؛ اما ملیله (Melilla)، برون بوم اسپانیا در آفریقا که با مراکش مرز مشترک دارد، به دلایل زیادی در این زمینه منحصر به فرد ظاهر شده است. این نوگرایی را می توان مدیون معمار کاتالونیایی، انریک نیتو (Enric Nieto) دانست که پیش از اقامت در ملیله، در سال 1909 در بارسلون با گائودی همکاری داشت. سازه های نوگرا، به رنگ روشن در گوشه و کنار شهر، در ساختمان های مسکونی و تجاری، مساجد و کلیساها به وفور یافت می گردد و ملیله از این جهت تنوع بی مانندی دارد. معماری نیتو، بازگشتی به سبک گائودی در استفاده از کاشی های رنگارنگ در مجموعه منندز پلایو (Menéndez Pelayo) بود. نیتو تنها معمار اثرگذار در خلق سبک هنر نو در ملیله نیست. هنرمندان دیگری مانند رامون گیرونلا (Ramón Gironella)، امیلیا آلوزگرا (Emilio Aluzgara) و لوئیس گارسیا (Luis García) هم آثار ارزشمندی از خود به جای گذاشتند.

4. سابوتیکا، صربستان

شهر سابوتیکا (Subotica) در نزدیکی مرز صربستان و مجارستان، از شهرهای کمتر شناخته شده اما ارزشمند در معماری آرنوو است. سابوتیکا در گذشته بخشی از امپراطوری اتریش-مجارستان بود و نقش مهمی در توسعه مجارستان داشت. احداث خط راه آهن نو در سال 1869، این شهر را تبدیل به قطب تجارت و حمل و نقل کرد. در اواخر قرن نوزدهم، سابوتیکا تبدیل به شهر ثروتمندی شد که تعدادی از بهترین معماران و مهندسان منطقه مانند اُدن لهنر (Ödön Lechner)، فرنس راییل (Ferenc Raichl) و برادران وَگو (Vágo) را جذب خود کرد. در سابوتیکا می توانید نمونه های فراوانی از هنر نو را می بینید که از بین آن ها کنیسه بزرگ (Great Synagogue)، شهرداری (Town Hall) و کاخ راییل (Raichl Palace) از زیباترین بناها شمرده می شوند. این شهر، به شدت تحت تأثیر سبک آرنوویِ هنرمندان مجارستان است.

5. اورادئا، رومانی

شهر اورادئا (Oradea) آن سوی مرز مجارستان و در خاک رومانی، مجموعه ای شگفت انگیز از بناهای هنر نو را در خود دارد. اورادئا همواره به خاطر جامعه چند فرهنگی خود معروفیت جهانی داشته است. کاخ ها و ساختمان های مسکونی این شهر، همچون سابوتیکا بیشتر تحت تأثیر سبک های رایج مجارستان ساخته شده اند؛ چرا که اغلب معماران این شهر فارغ التحصیل مدرسه پلی تکنیک بوداپست و از پیروان آثار لهنر یا هنر نوی وین بودند. البته این ساختمان ها کمی سبک و سیاق کلاسیک دارند. در واقع عناصر کلاسیک با این سبک آوانگارد ترکیب شده اند. همچون بسیاری از ساختمان های سبک هنر نو، بناهای این شهر هم ترکیبی از خلاقیت هنرمندانه با تکنیک های ساخت و ساز نو هستند. اگرچه اورادئا ممکن است یک بنای آرنووی مستقل نداشته باشد که بیننده سریعاً آن را تشخیص دهد، اما از لذت قدم زدن در شهر کم نمی کند.